Bahar ayları, kenelerin en aktif olduğu dönem. Keneler genellikle zararsız olarak kabul edilse de, bazı durumlarda alerjik reaksiyonlara ve ciddi hastalıklara neden olabilirler. Geçtiğimiz günlerde Sivas'ta 35 yaşındaki Çiğdem Keskin, kene ısırığı nedeniyle Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) şüphesiyle tedavi altına alındı ve hayatını kaybetti. Peki, kene ısırığı durumunda ne yapılmalı?
Bahar mevsiminin gelmesiyle birlikte kene ısırığına bağlı olarak ortaya çıkan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakalarında artış gözlenirken, bu durum özellikle kırsal bölgelerde endişe yaratıyor.Sivas’ın Zara ilçesine bağlı İlice köyünde hayvancılıkla uğraşan 35 yaşındaki Çiğdem Keskin'in vücuduna kene yapıştı. Bir süre sonra sağlık durumu kötüleşen Keskin, yakınları tarafından hastaneye kaldırıldı. KKKA şüphesiyle tedavi altına alınan genç kadın hayatını kaybetti.Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nden yapılan açıklamada, sadece nisan ve mayıs aylarında kent genelinde sekiz kişinin KKKA şüphesiyle hastaneye başvurduğu bildirildi. Bu kişilerden ikisi hayatını kaybederken, beşi tedavilerinin ardından taburcu edildi. Bir hastanın ise tedavisi halen devam ediyor.
Keneler, ilkbahar ve yaz aylarında daha yaygındırlar. En çok Nisan ayından Eylül ayına kadarki dönemde görülürler.Keneler sıcakkanlı hayvanların ve insanların kanını emerek beslenirler Keneler vücudun sıcak, nemli bölgelerini tercih eder. Bir kene vücuda bulaştığında, koltuk altlarına, kasıklara veya saçlı ya da yoğun kıllı bölgelere göç ederler. .Kan emerek beslenen diğer haşere türlerinin aksine keneler konaklarını ısırdıktan sonra vücuda bağlı kalırlar.Doğada vakit geçirenler için yaygın bir sağlık sorunu olan keneler vücutta gizlice besleniyor ve ciddi hastalıklara da zemin hazırlıyor. Bu nedenle kene ısırığına doğru bir şekilde müdahale etmek gerekiyor. En yaygınları arasında Lyme hastalığı, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Kayalık Dağlar Benekli Ateşi (Rocky Mountain Spotted Fever) ve Anaplazmoz bulunur. Bu hastalıklar kene türüne ve coğrafi bölgeye bağlı olarak değişir. Kongo Kanamalı Ateşi gibi hastalıklar zamanında tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölüme neden olabilir.
Zehirsiz kene ısırması bazı durumlarda herhangi bir semptom oluşturmayabilir. Ancak kene ısırığı belirtileri, özellikle de alerjisi olan insanlar için oldukça belirgindir. Reflekslerin zayıflaması veya tamamen kaybolması en yaygın belirtiler arasında yer alabilir. Buna çoğu zaman kas zayıflığı da eşlik eder. Kene sokması belirtileri arasında, kenenin ısırdığı bölgenin ağrıması ve şişmesi de yer alabilir. Ayrıca yine aynı bölgede döküntüler veya kabarcıklar da görülebilirKene ısırığı sonrası belirtiler arasında kaşıntı, kızarıklık ve hafif şişlik yer alır. Eğer kene hastalık bulaştırmışsa, ateş, baş ağrısı, yorgunluk, kas ve eklem ağrıları gibi daha ciddi belirtiler de ortaya çıkabilir.Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) ve Lyme hastalığı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen kenelere karşı ilk yapılması gereken şey paniğe kapılmadan, doğru müdahalede bulunmak.
Uzmanlara göre, kene fark edildiği anda çıplak elle temas edilmeden çıkarılmalı. Ucunda sivri uç bulunan bir cımbızla, kenenin baş kısmına yakın yerden tutularak deriden dik şekilde ve yavaşça çekilmesi gerekiyor. Keneyi koparmamaya özen gösterilmeli.Isırığın ardından bölge sabunlu suyla yıkanmalı ve ardından antiseptik bir madde ile temizlenmeli. Kene çıkarıldıktan sonra kişilerin kendilerini 10-14 gün boyunca gözlemlemesi gerekiyor. Yetkililer, çıkarılan kenenin temiz bir kap ya da poşet içerisinde saklanarak sağlık kurumlarına götürülmesini, bu sayede inceleme yapılmasının mümkün olduğunu belirtiyor.
İlk olarak, ısırılan kişiden kenenin mümkün olan en kısa sürede çıkarılması önemlidir. Doktor, tarafından kenenin gövdesi parçalanmadan, cilt içerisinde herhangi bir parçası kalmadan ince uçlu tıbbi amaçlı aletler kullanılarak dikkatlice çıkartılır. Lyme hastalığı riski varsa, doktor tarafından profilaktik (önleyici) antibiyotik tedavisi önerebilir. Bu tedavi, hastalığın yayılmasını önlemeye yöneliktir.Kene ısırığına bağlı olarak ortaya çıkan belirtiler, doktor tarafından verilen ağrı kesiciler, antihistaminikler veya anti-inflamatuar ilaçlar gibi ilaçlarla kontrol altına alınabilir.
Keneler ile temasın olduğu alanlarda çok dikkat etmemiz gerekiyor. Koruyucu önlemler almamız gerekiyor. Bunun için açık renkli kıyafetler giymemiz gerekiyor. Çizme giyebiliyorsak çizme giymeliyiz. Bunun dışında da riskli alanlara gittiğimiz zaman vücudumuzu kontrol etmemiz gerekiyor.
Vücudumuzda bir kene fark ettiğimizde, vakit kaybetmeden müdahale etmemiz gerekir. Ancak bu müdahaleyi yaparken dikkatli olmalı ve kesinlikle keneye çıplak elle dokunmamalıyız. Bir bez, eldiven ya da poşet yardımıyla keneyi çıkarmaya çalışabiliriz. Eğer bunu güvenli bir şekilde yapamıyorsak, hiç vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıyız.Kenenin ne zaman çıkarıldığı büyük önem taşır; zaman kaybı enfeksiyon riskini artırabilir. Bu yüzden keneyi kendimiz çıkarabiliyorsak hızlı ve dikkatli bir şekilde çıkarmalıyız. Ancak emin olamıyorsak profesyonel yardım almak en doğru tercih olacaktır.Keneyi yakmak, üzerine kolonya, alkol ya da kimyasal madde dökmek gibi yöntemlerden kesinlikle kaçınılmalıdır. Bu tür müdahaleler keneyi strese sokarak, taşıdığı virüsleri kusmasına ve bizi enfekte etmesine yol açabilir. Ayrıca, keneyi çıkarırken vücut bütünlüğünü bozmamak da çok önemlidir. Kenenin baş kısmı vücutta kalırsa, hastalık bulaşma riski artar.Keneyle karşılaştığınızda hızlı ama bilinçli hareket etmek, doğru yöntemleri kullanmak ve gerekirse sağlık uzmanlarından destek almak hayati önem taşır
Ziyaretçiler Göremez, Görmek için
Giriş yap veya üye ol.
