Bilim insanları, okyanuslardaki asitlenme seviyesinin kritik seviyeyi aştığını belirterek acil eylem çağrısında bulundu.
Okyanuslardaki asitlenme, Dünya’nın sağlığını gösteren kritik göstergelerden biri olarak kabul ediliyor. Yeni bir araştırmaya göre, okyanuslar bu konuda tehlikeli eşiği aşmak üzere, hatta bazı bölgelerde bu sınırın çoktan geçildiği belirtiliyor.
"OKYANUS ASİTLENMESİNİN GEZEGENSEL SINIRI"
ABD ve İngiltere’den bilim insanlarının yaptığı araştırmada, “okyanus asitlenmesinin gezegensel sınırı” olarak kabul edilen ölçüt değerlendirildi. Bu sınır, deniz suyundaki ortalama aragonit doygunluğunun yüzde 20 oranında azalması olarak tanımlanıyor. Aragonit, birçok deniz canlısının kabuk ve iskelet yapımında kullandığı kalsiyum karbonat formudur.
Bilim insanları, bilgisayar modelleriyle en son saha ölçümlerini birleştirerek yaptıkları analizde, dünya okyanuslarının bu eşiğe çok yaklaştığını ya da bazı yerlerde tamamen geçtiğini ortaya koydu. Derin sularda bu sınırın yüzde 60 oranında aşıldığı, yüzey sularında ise yüzde 40’ının tehlikeli seviyeye ulaştığı tespit edildi. Araştırma ekibi, aragonit doygunluğundaki yüzde 10’luk bir düşüşün bile ciddi etkilere neden olduğunu ve bu oranın gezegensel sınır olarak kabul edilmesi gerektiğini savunuyor. Okyanusların bu kritik eşiği aslında 2000’li yılların başında geçtiği belirtiliyor.
KUTUPLAR VE DERİN SULAR ALARM VERİYOR
İngiltere'deki Plymouth Deniz Laboratuvarı’ndan biyolojik okyanus bilimci Helen Findlay, yüzey sularında en büyük değişimlerin kutup bölgelerinde görüldüğünü, derin sularda ise kutupların çevresindeki alanlar ve Amerika’nın batı kıyısı ile ekvator yakınlarındaki “yükselme bölgelerinde” durumun daha da ciddi olduğunu söylüyor. Okyanus asitlenmesi, doğrudan gözle görülmese de deniz yaşamı üzerinde büyük yıkımlara neden oluyor. Mercan resiflerini tahrip ediyor, kabuk oluşturan canlılar için denizi yaşanmaz hale getiriyor ve diğer birçok türün zayıflamasına ya da ölmesine yol açıyor. Bu etkiler, tüm ekosistemi zincirleme etkileyerek bozulmalara neden oluyor.
SERA GAZLARI ETKİLİ
Asitlenmenin temel nedeni, atmosferdeki karbondioksitin okyanuslar tarafından emilerek suyla reaksiyona girmesi. Sera gazı emisyonları arttıkça, okyanuslar daha fazla asitleniyor. Findlay, “Okyanus canlılarının büyük çoğunluğu sadece yüzeyde yaşamıyor. Derin sularda yaşayan çok sayıda bitki ve hayvan var. Bu alanlarda meydana gelen büyük değişimler, asitlenmenin düşündüğümüzden daha ağır sonuçlar doğurabileceğini gösteriyor,” diyerek derin deniz mercanları gibi hayati habitatların tehlike altında olduğunu vurguladı.
Bilim insanlarının üzerinde anlaştığı dokuz gezegensel sınırdan biri olan okyanus asitlenmesi, bu çalışmayla birlikte aşılmış yedinci sınır haline geliyor. Bu durum, Dünya’nın ekosistem sağlığı açısından ne kadar kritik bir noktada olduğunu gösteriyor.
Araştırmacılar, özellikle asitlenmeye karşı en savunmasız bölgelerde acil önlem alınmasını ve henüz fazla etkilenmemiş bölgeler için de koruma önlemleri geliştirilmesini öneriyor.
Ziyaretçiler Göremez, Görmek için Giriş yap veya üye ol.